در این پژوهش، مودهای (حالتهای) ویژه و بسامدهای ویژهی صوتی بدنه، صفحه و کاسهی ساز سهتار ایرانی بررسی شدهاند. ابتدا حالتهای ویژهی صفحهی سهتار و حالتهای ویژهی کل بدنه، بدون احتساب روزنهها، به صورت جداگانه محاسبه و به طور مقایسهای تحلیل شدهاند. این نحوهی تحلیل موردی جداگانه بخشهای مختلف ساز سهتار، منجر به درک و شناخت بهتر نقش هر یک بر صدای عمومی خروجی ساز خواهد شد. در مقولهبندی و ارزیابی کیفیت صدای سازها مشخصههای تابع پاسخ بسامدی اهمیت دارند. در مورد سازهای زهی مثل سهتار، قله اول تابع پاسخ بسامدی و مکان آن بسیار مهم هستند. این قله اول، همواره مصادف با بسامد ویژه هوایی اول است که در پژوهش پیشرو در بسامد 377 هرتز رخ میدهد. بدین ترتیب، بقیه حالتهای ویژه بدست آمده مثلاً در 588 هرتز یا 740 هرتز، باقی تابع پاسخ بسامدی را میسازند. همچنین، میتوان اثر عواملی نظیر ضخامت صفحه، جنس چوب، شکل کاسه و دیگر ویژگیهای ساختاری این ساز را بر روی مقدار بسامدهای ویژه اصلی بررسی نمود. علاوه بر این، با محاسبه، رسم و تحلیل پرچینهای (کانتور) فشار هوا- صوتی داخل بدنه، و حالتهای ویژهی سازهی (صفحهی صدا و بدنه، بدون احتساب روزنهها) سهتار و هوا، میشود منشأ و سرشت (هوا، سازه یا هوا- سازه) حالتهای صوتی را تعیین کرد. مطالعه و شناخت مقادیر ویژه چنین سامانه صوتی مقدمه پژوهشهای آینده در مورد صوتیات سازهای ایرانی مانند سهتار خواهد بود.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |