یکی از روشهای نوین و کاربردی در زمینهی پایش منابع آبی و تخمین رسوبات معلق استفاده از فناوریهای آوصوتیّات میباشد. با استفاده از سامانه نیمرخ جریان داپلر صوتی (اِیدیسیپی) با توجه به تنکش (تضعیف) امواج صدا درون آب در اثر برخورد با ذرات رسوبات معلق، به کمک روابط ارائهشده و بهکارگیری بسامدهای مختلف میتوان میزان تلفات انرژی و در ادامه میانگین غلظت و اندازهی رسوبات معلق را بدون نیاز به نمونهبرداری تخمین زد. دو روش محاسباتی کاربردی در این زمینه روشهای وارون ضمنی و صریح بر پایه معادله سونار میباشند. با توجه به جدید بودن این موضوع و عدموجود نرمافزار کاربرپسند، در این پژوهش به عنوان نوآوری تمامی روابط مربوط به دو روش وارون ضمنی و صریح در زبان ولفرام متمتیکا کدنویسی شدهاند و مراحل مختلف آن همراه با نمودارهای ثابت و ضریب تنکش امواج صدا که به ترتیب تابعی از میانگین اندازه و غلظت رسوبات معلق هستند به ازای میانگین اندازه شعاع ذرات ارائه شدهاند. در نمودار کلی ثابت تنکش به ازای ذرات ریزدانه و درشتدانه در هر دو بسامد 600 و 1200 کیلوهرتز به ترتیب دو قله در ثابتهای تنکش (1/08 و 1/44) و (2/14 و 2/86) دسیبل در مترمربع بر کیلوگرم و میانگین شعاع ذرات (0/97 و 963/73) و (0/67 و 482/24) میکرومتر بهدست آمد. فناوری نیمرخ جریان داپلر صوتی در بسامدهای 600 و 1200 کیلوهرتز قادر به پایش ذرات رسوبات معلق از شعاع 0/001 تا 1000 میکرومتر است.
Jamshidnejad M, Soltani J, Bahreinimotlagh M, Roozbahani R. Solving explicit and implicit methods to estimate the mean size and concentration of suspended sediments using multi-frequency Acoustic Doppler Current Profiler in Wolfram Mathematica (Research Article). مجله علمی پژوهشی انجمن مهندسی صوتیات ایران 2022; 10 (1) :89-104 URL: http://joasi.ir/article-1-225-fa.html
جمشیدنژاد مریم، سلطانی جابر، بحرینی مطلق مسعود، روزبهانی رضا. حل شیوههای صریح و ضمنی تخمین میانگین غلظت و اندازه رسوبات معلق با استفاده از سامانه ی نیمرخ جریان داپلر صوتی با چند بسامد در زبان ولفرام متمتیکا (مقاله پژوهشی). مجله علمی پژوهشی انجمن مهندسی صوتیات ایران 1401; 10 (1) :104-89