صداگستره حوزه جدیدی از مطالعات صوتی است که به مطالعه کیفیت صدای شنیدهشده در فضاهای شهری میپردازد. در این حوزه مطالعاتی، علاوه بر متغیرهای کمّی، مؤلفههای کیفی و ادارکی نیز ارزیابی میگردند. برقراری رابطهای علمی بین مؤلفههای عینی و ذهنی صداگستره شهری، یکی از خلأهای علمی موجود و از دغدغههای پژوهشگران این حوزه مطالعاتی میباشد. تحقیق حاضر به بررسی دقیق مطالعات صداگستره از نظرگاه متغیرهای عینی و ذهنی مورد آزمون، ابزار و روشهای جمعآوری دادهها، روشهای تحلیل دادهها و همچنین ارتباط یکسویه یا دوسویه متغیرها با یکدیگر پرداخته است. با اشراف به روششناختی تحقیقات صداگستره و نکات عنوانشده، شیوهای به عنوان چارچوبی برای روششناختی مطالعات صداگستره شهر پیشنهاد شده است که مبتنی بر ارزیابیهای تؤامان مؤلفههای عینی و ذهنی است. تراز فشار صدای و زمان ریوربریشن دو متغیر کمّی صوتی هستند که به عنوان متغیرهای پیشنهادی برای ارزیابیهای عینی معرفی شدهاند. این دو متغیر مبین رفتار صوتی فضاها بوده که ابزارهای بهینه برای سنجش آنها در نوشتار مشخص شده است. برای ارزیابیهای ذهنی پیشنهاد شده است با بهرهگیری از پرسشنامه، توصیفگرهای صداگستره ، ترجیحات صوتی و بلندی و آسودگی صوتی در طیف لیکرت مورد آزمون قرار گیرد. در نهایت نحوه ارتباط بین دو گروه از مؤلفههای عینی و ذهنی در ادراک صداگستره تشریح شده است. همچنین، چگونگی اثرپذیری این ارتباطات از سایر مؤلفههای میانجی که متأثر از ماهیت فضاهای شهری است، مشخص شده است. نکته شایان توجه این است که تبعیت صرف از مقادیر استاندارد تراز فشار صدا و زمان ریوربریشن، برای برقراری آسایش صوتی و دلپذیری و خوشایندی صداگستره کفایت نمیکند. بلکه دستهای از مؤلفههای میانجی در نحوه ادراک محیط صوتی فضاهای شهری مؤثر هستند. لذا صداگستره هر فضای شهر بایستی در بستر خود مورد مطالعه قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانصوتیّات دریافت: 1403/6/20 | پذیرش: 1403/11/9 | انتشار: 1403/12/28